Verder lezen over circulair aanbesteden
Milieu Kosten Indicator
Lees meer >
Training: Direct aan de slag met Circulair Inkopen van Sportaccommodaties
Lees meer >
Stappenplan van circulaire doelstelling naar aanbesteding
Op deze pagina lees je hoe je in negen stappen circulaire en duurzame sportaccommodaties realiseert van doelstelling tot aanbesteding.
- Visie bepalen en/ of formuleren
- Vertaal de ambitie naar beleid
- Interne organisatie en draagvlak
- Formuleer een werkdefinitie van circulariteit
- Samenwerking
- Aanbestedings- of inkoopprocedure
- Meten en beoordelen van circulariteit
- Circulaire verdienmodellen
- Hoe beheer je een circulair contract
Stap 1. Visie bepalen en/ of formuleren
Antwoorden op de vragen
- Waar wil je als gemeente heen?
Documenten
Het is efficiënt om de meest voorkomende afvalstroom apart te gaan inzamelen. Bij veel sportaccommodaties blijkt dat meer dan 60% plastic afval is. De keuze om plastic apart te gaan inzamelen is verstandig, ook omdat er vanaf 1 juli 2021 een nieuwe wetgeving voor statiegeld van plastic flesjes wordt ingevoerd. Dit betekent dat er op één plastic flesje 15 cent statiegeld wordt gerekend. Lees alles over de statiegeldregeling in hoofdstuk drie.
Let op: Kies je straks voor het scheiden van PMD (Plastic, metaal, drankkartons)? Zorg er dan voor dat de statiegeld flesjes apart worden ingezameld.
Ze zijn er op elke sportaccommodatie; papieren- en plastic bekertjes. Niet alle bekertjes mogen bij dezelfde mono-stroom. Dit komt door de coating laag in de bekers. Deze laag zorgt ervoor dat er geen vocht door de beker dringt, maar helaas ook dat de bekertjes lastig te recyclen zijn. De beste oplossing hiervoor is om je eigen beker/ bidon mee te nemen, maar ga als club ook op zoek naar duurzamere alternatieven.
Voorbeeld/ artikel/ nieuws
Kijk niet alleen naar materiaalkeuze, maar naar levensduur en doelstelling van gebruik.
Lees meer over voorbeeld bij Sporthal Diemen
Om inzicht te krijgen in de samenstelling van het afval, kun je een steekproef doen. Dit kan zelfs meerdere keren gedaan worden. Gebruik hiervoor het werkdocument:
Kieper de afvalbakken eens om op een groot stuk landbouwzeil, ga aan de slag met handschoenen en sorteren maar. Zo kun je zien welke afvalstromen er misschien niet thuishoren, je zult zien dat er veel afval bij het restafval is beland wat je makkelijk in verschillende stromen zou kunnen scheiden. Probeer dit te doen met afvalbakken van de gehele sportaccommodatie (kantine, kleedkamers, gangen, velden, parkeerplaats etc.). Ook kun je er zo achter komen welk afval van buitenaf jouw club binnenkomt, zoals bepaalde eet- en drinkverpakkingen die clubleden of bezoekers meenemen vanuit huis.
Door het samenbrengen van de producten uit de inkooplijst en de resultaten van de sorteerproef vanuit het werkdocument zou duidelijk moeten worden welk afval van de sportaccommodatie zelf afkomstig is, en wat van buitenaf wordt meegenomen. Wil je weten welke producten tot welke afvalstroom behoren, bekijk dan de website www.afvalscheidingswijzer.nl. Hier kan je per product zien bij welke stroom het hoort.
Stap 2. Vertaal de ambitie naar beleid
Het is vooral in het begin van belang om je duurzaamheidsambities te formuleren. Het formuleren van je circulaire ambitie begint bij het in beeld brengen van je behoefte!
Heb ik het echt nodig? Moet het nieuw, of kan ik iets bestaands hergebruiken? Hoe zorg ik dat het product zo lang mogelijk mee gaat, en wie is daarvoor verantwoordelijk? Wat gebeurt er met het product als ik het niet meer nodig heb, en wie is daarvoor verantwoordelijk?
Formele en informele sturing
Dit kun je doen door functioneel specificeren, of anders gezegd: formele sturing: van ambities naar uitvoering.
1. Visies en ambities
Vastleggen van bestuurlijke ambities (bijvoorbeeld beleidsnota’s, CO2-neutraal in 2030, 100% circulair in 2050).
2. Beleidskader
Het specificeren van ambities en doelen (bijvoorbeeld beleidskader per thema)
3. (Meerjaren-) programma
Het concretiseren van stappen (bijvoorbeeld 50% circulair inkopen en aanbesteden in 2025)4. Uitvoering in projecten en opdrachten
Een vertaling naar projecten (bijvoorbeeld een inkooplijst)
Soms is de milieu-impact niet eens zo groot, maar gaat het erom dat je iets uitdraagt, wat leidt tot vervolgstappen, dan gaat het over informele sturing.
Dit kan door kennisdeling, inspirerende voorbeelden, persoonlijke betrokkenheid van bestuur en directie, intrinsieke motivatie
Denkomslag naar ‘Vragen vanuit beoogde functionele prestaties’
- Hoe breng ik goed onder woorden wat de wensen en ambities zijn?
- Wat kan wel en niet als in het kader wetgeving?
- Is de resultaat-wens in lijn met de duurzaamheidsambitie en werkdefinitie?
Documenten
[Tekst: hier wordt aangegeven welke onderdelen van het document men kan lezen -> Gerben gaat dit aangeven]
De kantine is een belangrijke ontmoetingsplek op een sportaccommodatie om even na kletsen of uit te rusten. Er wordt veel afval geproduceerd in de kantine, het is dus goed om hier de juiste afvalbakken neer te zetten zodat al deze afvalstromen gescheiden kunnen worden. Nog beter is het om ervoor te zorgen dat de afvalberg flink kleiner wordt gemaakt.
De grootste bron van afval bij de meeste sportaccommodaties zijn plastic flesjes en bekertjes, deze worden vaak gebruikt, omdat dit gemakkelijk is. Het is dus van belang om duurzamere opties net zo gemakkelijk te maken. Als iedereen een eigen bidon heeft, kan een watertap op de velden en in de kantine het drinken van kraanwater stimuleren. Deze watertappen kunnen ook eventueel aangeschaft worden met lekkere smaakjes, zodat er geen plastic bekertjes met ranja meer gehaald hoeven worden in de rust.
De volgende acties kunnen ervoor zorgen dat er minder afval ontstaat in de kantine:
- Bied meer gezonde producten aan (zoals fruit), de resten kunnen bij het GFT afval en het bevat minder verpakkingsmateriaal.
- Kijk of er alternatieve producten en verpakkingen zijn die bestaan uit duurzame materialen of die het milieu minder belasten.
- Gooi restjes oud brood, groente en fruit niet weg maar verwerk ze bijvoorbeeld in soep, tosti’s panini’s of smoothies.
Voorbeeld/ artikel/ nieuws
[Tekst]
Het verminderen van plastic verpakkingen is van belang, omdat de hoeveelheid wegwerpplastic jaarlijks toeneemt. Dit plastic eindigt vaak als zwerfafval en veroorzaakt de plastic soep in de oceanen. Plastic bevat vaak giftige stoffen die niet in de natuur afgebroken worden. Dit wordt tegengegaan door de nieuwe SUP-regeling, dit zijn Europese maatregelen die ingevoerd worden om wegwerp plastic te verminderen.
Sinds 3 juli 2021 is het verboden om verschillende plastic producten te kopen, verkopen en te gebruiken. Bijvoorbeeld plastic bordjes, plastic bestek, plastic roerstaafjes en rietjes. Bij veel sportaccommodaties wordt er gebruik gemaakt van deze producten. Je moet dus kijken naar alternatieven of wellicht kun je plastic wel helemaal verbannen binnen jouw sportaccommodatie?
Klik hier voor een overzicht van de maatregelen en de producten die straks niet meer verkrijgbaar zijn en per wanneer dit geldt.
Duurzame vervangers voor wegwerpproducten:
- Plastic bordjes > Borden en bakjes van suikerriet.
- Plastic bestek > Wegwerpbestek van hout.
- Plastic roerstaafjes > houten roerstaafjes.
- Rietjes > Rietjes van tarwe of maiszetmeel.
- Plastic bekertjes > Bekertjes van karton, maiszetmeel of suikerriet.
Let op: sommige materialen zijn biologisch afbreekbaar, maar mogen helaas nog niet altijd bij het GFT-afval, omdat het lang duurt voordat het verwerkt is. Dan moet het bij restafval. Check dus bij je afvalverwerker of het bij het GFT- of restafval mag.
Stap 3. Interne organisatie en draagvlak
Circulair inkopen gaat niet alleen over inkopen. Om draagvlak te creëren, moet je gaan naar circulair opdrachtgeverschap. Daarvoor is het van belang om te weten wie je stakeholders zijn en waarom zij stakeholders zijn. Wat zijn hun belangen? Maak een stakeholdersanalyse. Betrek tijdig en regelmatig de disciplines en afdelingen van je organisatie die nodig zijn voor een geslaagd circulair inkooptraject. Breng de consequenties van de keuzes voor duurzame/ circulaire oplossingen in beeld.
- inkoper
- hoofd sport en bewegen
- financiën (sluitende business case)
- gebruikers
- exploitant
- lokale politiek
- onderhoud
- omgeving
[Tekst]
Antwoord op de vragen
- Hoe krijg je alle belangrijke stakeholders in beeld?
- Hoe hou je het werkbaar?
- Hoe krijg je alle belanghebbenden aan tafel?
Documenten
Afvalbakken aanschaffen
Er zijn veel verschillende afvalbakken op de markt, sommige zijn waarschijnlijk meer geschikt voor jouw sportaccommodatie dan andere. Om er zeker van te zijn dat de juiste afvalbakken worden aangeschaft, kan je op de volgende dingen letten:
- Een bak in een felle kleur, dit trekt de aandacht en herinnert de aanwezigheid.
- Een bak met pictogrammen en geen tekst, het moet voor iedereen direct duidelijk zijn. Gebruik hiervoor de landelijke richtlijnen.
- De bakken moeten bruikbaar en bereikbaar zijn voor iedereen, dus niet te hoog of te zwaar.
- Begin met één of twee verschillende stromen, te veel kan overweldigend zijn.
- Begin bijvoorbeeld met PMD, hier kun je van drie stromen al één mono-stroom maken in een afvalbak.
- Zorg dat er een compartiment is alleen voor plastic flesjes, in verband met het statiegeld.
Bij het aanschaffen van bakken kun je kiezen voor:
- Afvalbakken kopen, daarnaast moet dan ook nog een contract af worden gesloten met een afvalverwerker.
- Afvalbakken huren/ leasen in combinatie met een lediging abonnement bij hetzelfde bedrijf. Dit is in veel gevallen de goedkoopste optie.
- Afvalbakken huren/ leasen met een apart lediging abonnement, hier is dus meer ruimte voor kleinere, duurzame afvalverwerkers.
Vaak is er vanuit de gemeente een vergoeding gekoppeld aan zuivere afvalstromen. Afvalverwerkers bieden dus vaak een goedkoper tarief voor gescheiden stromen dan voor restafval. De meest voordeligste optie hangt af van de grootte van de club en de hoeveelheid afval. Sommige afvalverwerkers komen pas ledigen bij een minimaal volume afval. Als je bij een kleine sportaccommodatie zit is het dus verstandig om te kijken naar samenwerkingen met andere clubs of andere instellingen.
Statiegeldregeling
Met het aanschaffen van scheidingsbakken kan rekening gehouden worden met de statiegeldwet. Misschien zamel je als club al grote plastic flessen of bierkratjes in voor statiegeld, maar dat kan natuurlijk ook met kleine plastic flesjes. Per flesje (< 1 liter) wordt 15 cent statiegeld gerekend. Voor grote flessen (> 1 liter) 25 cent. Statiegeld op blikjes volgt in 2023. Deze maatregelen moeten leiden tot veel minder plastic zwerfafval.
Sportaccommodaties zijn straks niet verplicht om plastic flesjes en blikjes in te zamelen als een inzamelpunt, dit blijft vrijwillig. Als je jouw sportaccommodatie graag als inzamelpuntpunt wil laten fungeren, kun je je aanmelden via Statiegeld NL. Je ontvangt van hen de benodigdheden zoals inzamelzakken, labels en stickers.
Dit geld kun je bijvoorbeeld apart houden en bewaren voor duurzame initiatieven of andere activiteiten binnen de club. Meer geld dus voor in de clubkas, maar hoe pak je dit nou efficiënt aan?
Na het legen van een fles of blikje met drinken, maakt het materiaal het volgende proces door, voordat het weer als een nieuwe fles of blikje in de winkelschappen verschijnt:
1. Zorg dat de plastic flesjes/ blikjes goed gescheiden zijn in aparte afvalbakken.
2. De ingeleverde flesjes/ blikjes worden door middel van compacteren kleiner gemaakt zodat ze makkelijker vervoerbaar zijn.
3. Vervolgens wordt het PET van de statiegeldflessen in stukjes gehakt, gewassen en gezuiverd, waarna het vervoerd wordt naar de recycler.
4.. Deze stukjes plastic worden gebruikt voor nieuwe flessen, een nieuwe plastic fles bestaat vaak uit 50% van oud plastic. Ook de plastic doppen worden hergebruikt.
Door slim om te gaan met statiegeld op flesjes kan een sportaccommodatie geld terugverdienen aan deze flesjes en blikjes. Vergeet niet dat het beter en vaak goedkoper is om te kijken naar duurzame en herbruikbare alternatieven. Wanneer je zorgt dat er minder flesjes en blikjes worden ingekocht, gaat er ook minder plastic verloren en hoeft iemand minder vaak de flesjes/ blikjes weg te brengen. Preventie van afval heeft altijd de voorkeur. In 2023 gaat ook het statiegeld voor blikjes in. Het doel van de maatregel is de circa twee miljard blikjes die jaarlijks over de toonbank gaan in te zamelen en te recyclen in plaats van dat deze in ons milieu belanden. Als sportaccommodatie kun je de blikjes net als plastic flesjes apart inzamelen.
Voorbeeld/ artikel/ nieuws
[Tekst]
De plaatsing en de locatie van de afvalbakken kan impact hebben op het gedrag van mensen. Om dit goed te laten verlopen zijn er een aantal factoren waar je rekening mee kan houden:
- Plaats de bakken op plekken waar mensen afval produceren en waar je verwacht dat mensen hun afval kwijt willen (kantine, de velden, parkeerterrein) of langs de natuurlijke looproutes.
- Kleine aanwijzingen kunnen ervoor zorgen dat mensen onbewust gestuurd worden. Dit kan door middel van groene voetstapjes of pijlen op de grond.
- Zorg ervoor dat de bakken op tijd worden geleegd. Dit voorkomt rotzooi.
- Zorg ervoor dat de bakken regelmatig worden schoongemaakt. Dit zorgt ervoor dat het prettig blijft om de bakken te gebruiken.
- Het moet duidelijk zijn welk afval in welke bak moet.
Stap 4. Formuleer een werkdefinitie van circulariteit
Als je een circulaire doelstelling wil formuleren is het belangrijk om je definitie van circulariteit vast te stellen. Dat lijkt een open deur, maar dit is een fase die tijd en commitment vraagt van alle betrokken partijen. Circulariteit is namelijk een heel breed begrip en kent meer dan 144 definities. Daarenboven is 100% circulair inkopen in veel gevallen niet realistisch. Als je weet wat je verwacht, kun je aan de leverancier vertellen wat je Programma van Eisen is.
Het sleutelwoord dat tijdens je werkdefinitie van circulariteit is, is waardebehoud. Om waarde te behouden moeten producten en materialen zo veel mogelijk in hun eigen kringloop blijven. Bij circulariteit gaat het niet alleen over recycling.
Er is sprake van organisatie van de grondstoffenstroom van refuse tot en met reduce.
Versmallen: zo min mogelijk gebruik maken van primaire grondstoffen.
Verlengen: het verlengen van de levensduur.
Sluiten: het sluiten van de stroom, er is geen afval. Circulair in plaats van lineair.
Antwoord op de vragen
- Hoe stel je een goede werkbare werkdefinitie op?
- Wat wil je werkelijk bereiken?
Documenten
De samenwerking met verschillende clubs of andere bedrijven in de regio kan leiden tot een groter volume afval. Dit grotere volume is vaak nodig bij afvalverwerkers. Er zitten vaak meerdere sportaccommodaties op een sportpark en door samen afval in te zamelen wordt massa gecreëerd en is het mogelijk om tegen lagere kosten meer afvalstromen te scheiden. Wellicht is het ook mogelijk om een gezamenlijk afvalcontract in te kopen.
Daarnaast verminder je door een gezamenlijk afvalcontract het aantal vervoersbewegingen van de afvalverwerker, wat weer CO2-uitstoot bespaart. Bekijk dus eens of er sportaccommodaties of andere bedrijven bij jou in de buurt zitten om de mogelijkheden van een gezamenlijk afvalcontract te bespreken.
Hier kan voorbeeld of iets anders komen
[Tekst]
Naast de grote afvalverwerkers zijn er ook een aantal kleinere en vaak duurzamere verzamelinitiatieven die voor een klein bedrag een kleine stroom afval ophalen. Deze worden allemaal op een verantwoordelijke manier verwerkt en dit zorgt er ook voor dat er uiteindelijk minder restafval is. De contracten zullen per verwerker verschillen. Maar het abonnement kan vaak aangepast worden naar de gewenste containers of lediging frequentie. Hieronder vind je een aantal voorbeelden:
- De clique verzamelt kleinere afvalstromen zoals koffiedik, sinaasappelschillen en kurk maar ook grotere stromen en brengt dit naar partijen die er nieuwe producten van maken.
- Greenup is een automaat voor inname van PET-flesjes, drankenkartons en blikjes op sportverenigingen.
- Bij Afval Loont kan je afval inleveren zoals PMD, papier, frituurvet en textiel en krijg je er een klein bedrag voor terug.
- Frituurvet Recycle Het is een inleverpunt voor frituurvet, het wordt hier ook weer gerecycled.
- Seenons haalt efficiënt en duurzaam kleine afvalstromen op. Dit kun je zelf beheren door middel van hun app. Ze halen naast de standaard mono-stromen ook sinaasappelschillen en koffiedrab apart op.
- Oscar Circulair haalt in één gebied in de Amsterdamse binnenstad restafval en grondstoffen op bij verschillende ondernemers. Met deze vernieuwende aanpak vermindert Oscar de restafvalstroom, zamelt het hoogwaardige grondstoffen in voor hergebruik én vergroot het de leefbaarheid in het gebied.
- GroenCollect haalt niet alleen reststromen op, maar zorgt er tegelijkertijd voor dat deze opgehaalde materialen een tweede leven krijgen zoals Jenever van oud brood.
- Inzamelhelden haalt het afval van inwoners, winkels, horeca en kantoren dagelijks op met een elektrische bakfiets. Met een app kun je aangeven welk afval wanneer opgehaald kan worden.
Stap 5. Samenwerking
Samenwerking is het sleutelwoord voor de transitie naar circulariteit en een geslaagd circulair project.
Circulair inkopen vraagt een andere verhouding tussen opdrachtgever, -nemer en de ketenpartners. Hierin is langere duurzame samenwerking het uitgangspunt. Als opdrachtgever initieer je samenwerking, je neemt de rol als regisseur.
Een marktconsultatie en -dialoog zijn een must voor circulair inkopen.
Daarbij staat de ambitie en functionele behoefte centraal. Verzamel alle informatie in de markt en evalueer de inkoopstrategie en ambities. Stimuleer marktpartijen om samen te werken en creëer externe steun voor circulaire inkoop.
Zorg dat je weet wat er voor nodig is om een product circulair te maken; Breng je keten in beeld van hetgeen je inkoopt.
Om dit te kunnen laten slagen, draait samenwerking om langetermijnrelaties.
Denk na over vragen, hoe lang de gezamenlijke looptijd is? Hoe doe je dat?
Dit vraagt goed veel tijd en inzet aan de voorkant van een project.
Initiatieven-overeenkomst sluiten t.b.v. circulaire verdienmodellen
- Hoe werken de markt, kennisinstellingen en gemeente integraal samen?
- Welke houding nemen partijen hierin?
- Wat is er anders aan de houding ten opzichte van de reguliere houding?
- Welke uitgangspunten/ voorwaarden zijn er?
- Wat zijn de valkuilen?
Documenten
Afval scheiden werkt alleen als iedereen op de sportaccommodatie mee doet, het is dus van belang dat alle belangrijke vragen op voorhand al worden beantwoord en dat scepsis weggenomen wordt. Er moet duidelijke en eenvoudige kennis overgedragen worden aan de leden: wat verandert er precies en hoe gebeurt dat? Deze informatie moet kort en krachtig zijn.
Hier kan voorbeeld of iets anders komen
[Tekst]
Hieronder staan een aantal punten die behandeld kunnen worden in de communicatie over de motivatie van de sportaccommodatie om dit te doen:
- Het effect en de noodzaak. De meeste mensen hebben geen idee wat er met hun afval gebeurt. Daarom zijn veel mensen geneigd om de mythes rond afval scheiden te geloven zoals; “alles komt uiteindelijk toch bij elkaar”. Leg vanaf het begin goed uit waar de noodzaak van afval scheiden vandaan komt en wat het effect is. Dit zorgt ervoor dat leden beseffen dat het daadwerkelijk nut heeft en dat motiveert het gewenste gedrag.
- Laat de (potentiële) resultaten zien.
- Welke nieuwe afvalbakken zijn er nu en voor welke stromen gelden ze.
- Waar zijn deze nieuwe afvalbakken te vinden.
- Benadruk de nauwkeurigheid van het afval scheiden, als het één te veel van een andere stroom bevat, is deze stroom ‘vervuild’. Dat is zonde, want de stroom is dan niet meer geschikt voor recycling.
Stap 6. Aanbestedings- en inkoopprocedure
Kies een procedure die past bij de waarde en omvang van de opdracht. Verdiep je daarbij in de mogelijkheden van de verschillende procedures en aanpakken.
Zorg dat er in het traject ruimte is voor een dialoog met marktpartijen. Stel je open en transparant op naar de markt! Gun eventueel op visie in plaats van productaanbod. Zo kun je samen met de opdrachtnemer de beste oplossing ontwikkelen.
Hoe ga je met de markt in dialoog?
Wat wil je van de markt weten?
Welke circulaire eisen ga je stellen?
Hoe zorg je ervoor dat je het meest circulaire aanbod krijgt?
[Tekst]
Antwoord op de vraag
- Hoe kies ik de meest geschikte variant voor mijn situatie?
Documenten
Afval scheiden is leuk en waardevol. Door alle positieve kanten te benadrukken worden leden gemotiveerd.
- Het is goedkoper en beter voor het milieu dan om één hoop gemengd afval te verwerken.
- Ook is er geld te verdienen met afval scheiden. Op de lange termijn bespaar je kosten en de statiegeld flesjes leveren geld op. Dit zorgt voor een extraatje in de clubkas, waar leuke dingen van gekocht kunnen worden.
- De milieuwinst aantonen door middel van kengetallen.
- Probeer kritisch gedrag te vermijden/weerleggen en het gewenste gedrag te stimuleren.
- Beloon elkaar wanneer je ziet dat iemand zich aan de regels houdt.
- Afval scheiden is leuk! Creëer trots en wek het clubgevoel op; jullie doen dit samen voor een betere wereld.
- Maak er een wedstrijd van.
Hier kan voorbeeld of iets anders komen
[Tekst]
Gemak heeft invloed op het doen en laten, hoe makkelijker het is om afval te scheiden hoe sneller mensen dit ook zullen doen. Houd daarom rekening met:
- De reacties op de plaatsing van de afvalbakken. Kan iedereen hier goed mee omgaan of zijn er aanpassingen nodig?
- Herinner aan de juiste handelingen op het goede moment door stickers, pijlen of pictogrammen.
- Probeer op elk vlak alles zo eenduidig, herkenbaar, transparant en duidelijk te houden.
Stap 7. Meten en beoordelen van circulariteit
Als je functioneel moet gaan specificeren, hoe ga je dan meten?
– CO2-prestatieladder
– MKI als inkoopwaarde (in woning- en utiliteitsbouw is dit al verplicht)
– LCA-Tool
– Dubo-Calc
[Tekst]
Antwoord op de vragen
- Welke meetmethodieken zijn er?
- Hoe kies je er eentje?
- Hoe koppel ik meetresultaten aan de in stap drie vastgestelde behoefte?
Documenten
Afval scheiden werkt alleen als iedereen op de sportaccommodatie mee doet, het is dus van belang dat alle belangrijke vragen op voorhand al worden beantwoord en dat scepsis weggenomen wordt. Er moet duidelijke en eenvoudige kennis overgedragen worden aan de leden: wat verandert er precies en hoe gebeurt dat? Deze informatie moet kort en krachtig zijn.
Hier kan voorbeeld of iets anders komen
[Tekst]
Hieronder staan een aantal punten die behandeld kunnen worden in de communicatie over de motivatie van de sportaccommodatie om dit te doen:
- Het effect en de noodzaak. De meeste mensen hebben geen idee wat er met hun afval gebeurt. Daarom zijn veel mensen geneigd om de mythes rond afval scheiden te geloven zoals; “alles komt uiteindelijk toch bij elkaar”. Leg vanaf het begin goed uit waar de noodzaak van afval scheiden vandaan komt en wat het effect is. Dit zorgt ervoor dat leden beseffen dat het daadwerkelijk nut heeft en dat motiveert het gewenste gedrag.
- Laat de (potentiële) resultaten zien.
- Welke nieuwe afvalbakken zijn er nu en voor welke stromen gelden ze.
- Waar zijn deze nieuwe afvalbakken te vinden.
- Benadruk de nauwkeurigheid van het afval scheiden, als het één te veel van een andere stroom bevat, is deze stroom ‘vervuild’. Dat is zonde, want de stroom is dan niet meer geschikt voor recycling.
Stap 8. Circulaire verdienmodellen
Sport geeft het goede voorbeeld
[Tekst]
[Tekst]
Antwoord op de vragen
- …
Documenten
Afval scheiden is leuk en waardevol. Door alle positieve kanten te benadrukken worden leden gemotiveerd.
- Het is goedkoper en beter voor het milieu dan om één hoop gemengd afval te verwerken.
- Ook is er geld te verdienen met afval scheiden. Op de lange termijn bespaar je kosten en de statiegeld flesjes leveren geld op. Dit zorgt voor een extraatje in de clubkas, waar leuke dingen van gekocht kunnen worden.
- De milieuwinst aantonen door middel van kengetallen.
- Probeer kritisch gedrag te vermijden/weerleggen en het gewenste gedrag te stimuleren.
- Beloon elkaar wanneer je ziet dat iemand zich aan de regels houdt.
- Afval scheiden is leuk! Creëer trots en wek het clubgevoel op; jullie doen dit samen voor een betere wereld.
- Maak er een wedstrijd van.
Hier kan voorbeeld of iets anders komen
[Tekst]
Gemak heeft invloed op het doen en laten, hoe makkelijker het is om afval te scheiden hoe sneller mensen dit ook zullen doen. Houd daarom rekening met:
- De reacties op de plaatsing van de afvalbakken. Kan iedereen hier goed mee omgaan of zijn er aanpassingen nodig?
- Herinner aan de juiste handelingen op het goede moment door stickers, pijlen of pictogrammen.
- Probeer op elk vlak alles zo eenduidig, herkenbaar, transparant en duidelijk te houden.