Wat te doen met al het wegwerpplastic bij de sportclub?

Nieuwe wetgeving 

De 10.000 sportaccommodaties in Nederland zijn verantwoordelijk voor een deel van de wegwerpbekers en -bakjes. Dit wegwerpplastic komt deels in het milieu terecht en vraagt veel grondstoffen om te produceren en weer te vernietigen of bewerken voor hergebruik. Daarom moet hergebruik de norm worden.  Hiervoor is wetgeving opgesteld met als doel om het wegwerpplastic binnen drie jaar met 40 procent te verminderen. En dat is haalbaar. Ter illustratie;  regelgeving voor het betalen voor plastic zakjes vanaf 1 januari 2016 heeft geleid tot 60% minder plastic tasjes in het zwerfafval. En we zijn er ondertussen (bijna) allemaal aan gewend. 

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) gaat toezien op de nieuwe regels. Zij gaat signalen verzamelen, informatie geven en waarschuwen. Indien nodig, treedt ILT handhavend op, bijvoorbeeld door een last onder dwangsom op te leggen. 

Een verbod, wat mag wel?

Het verbod geldt voor alle bekers en bakjes die plastic bevatten. Dus ook bioplastics en producten met toegevoegde polymeren. Er zijn heel veel verschillende polymeren. Waar het om gaat is dat producten worden vermeden waarin materialen zitten die onoplosbaar zijn in water.  Als een bakje of beker het plasticvrij logo heeft, betekent dit niet dat een product buiten de regelgeving valt. De normen zijn namelijk niet in alle landen hetzelfde. Informeer bij je leverancier wat toegestaan is en wat niet. 

Wat mag wel?

• Bring your own (bidons, thermosbekers, gezamenlijke inleversystemen etcetera)
• Hergebruik (afwasbare bekers, kopjes, glazen en bakjes)

Hierbij is het belangrijk om rekening te houden met de voedselveiligheid. De Europese regelgeving is streng, laat je dus goed informeren.

Wij vervangen onze wegwerpkoffiebekers. Ook al zijn ze van papier, ze bevatten ook plastic. We verbruiken er elk jaar zo’n 12.000, die allemaal op de afvalberg belanden. Die vervangen we door herbruikbare, hard plastic koffiebekers.

Kevin Wallenburg, penningmeester van voetbalclub IJFC

Iedereen moet aan de bak 

Niet alleen de verenigingen en de ondernemers krijgen met het verbod te maken, er wordt ook wat gevraagd van de leden en de bezoekers. Je kunt als sportaccommodatie herbruikbare materialen inzetten, maar we zullen samen ons gedrag moeten aanpassen. Je vraagt leden en bezoekers steeds om te onthouden om iets terug te brengen en/ of mee te nemen. Dat is even wennen, maar de vermindering van het gebruik van de plastic zakjes heeft aangetoond dat er veel mogelijk is als we samenwerken. 

Wil je tips over hoe je het leden en bezoekers zo gemakkelijk mogelijk maakt? Kijk dan op de pagina Afvalvrije sportaccommodaties van Duurzame Sportsector.

Golfbaan Stippelberg

Bij de Golfbaan Stippelberg in Bakel gebruiken leden en bezoekers al een paar jaar herbruikbare bekers. Dit was voor de golfclub een eerste stap richting verduurzaming. Zij hebben nu een thermosbeker met een eigen logo. Dat was even een investering. “Maar het gaat ons niet om het bedrag”, zegt Dorine Daemen, statutair directeur van de golfbaan. “Het is een bedankje en een blijvend aandenken.” Om het gebruik van de bekers te stimuleren heeft de Stippelberg een challenge bedacht om de beker mee te nemen en te fotograferen op een originele plek. 

Stap voor stap

Op 1 januari 2024 is de nieuwe wetgeving een feit. Wat staat je de komende vier maanden te wachten? Deze stappen moet je zetten  om de overgang  naar herbruikbare bekers en bakjes mogelijk te maken.

1. Maak binnen je bestuur, management bekend dat het verbod op wegwerp plastic per 1 januari 2024 ingaat. 
2. Inventariseer wat de huidige situatie is op jouw sportaccommodatie (gebruik de Regelhulp wegwerp plastic). 
3. Zet de alternatieven op een rij (in overleg met je leverancier)
4. Weeg deze alternatieven tegen elkaar af (denk aan logistiek, inleverpunten, afwas mogelijkheden etc.)
5. Bespreek de mogelijkheden met je bestuur, management en maak een keuze. 
6. Kom in actie en maak de huidige voorraad wegwerpbekers en -bakjes op voor 1 januari 2024. 

Zoals je ziet is het niet in één dag geregeld. Gebruik de tijd tot het einde van het jaar om de overstap zo gemakkelijk mogelijk te laten verlopen. Zo voorkom je hoge kosten en boetes.

Hoeveel kan jouw sportclub besparen?

SCG’18, IJFC en  V.O.C. Rotterdam zijn al druk bezig en besparen jaarlijks  22.000, 12.000 en 60.000 wegwerpbekers. Dat kan jouw club ook. Je voldoet aan de regelgeving, bespaart in de clubkas en helpt het milieu een stapje verder. Dat creëert trots op je vereniging, kunnen de hiervoor genoemde voetbalclubs bevestigen.

Onze leden kregen tijdens de rust een bekertje limonade. Dit levert een afvalberg van 22.000 bekertjes per jaar op. Wij hebben deze bekertjes vervangen door bidons. Daarmee besparen we een hele berg afval. Daar zijn we best trots op.

Ben van den Boogaard, bestuurslid van voetbalclub SCG’18

Dit artikel is in september verschenen in het vakblad SPORT Bestuur en Management.