Voetbalvereniging Geel-Wit ’20 speelt met innovatief kunstgrasveld in op het veranderende klimaat

Aan de buitenkant is er niets te zien aan het nieuwe kunstgrasveld van Geel-Wit ’20, beaamt Christiaan Leerlooijer, jeugdcoördinator bij de club en werkzaam als beleidsadviseur water en klimaatadaptatie bij de gemeente Heemskerk. “Het gaat om het waterbergende systeem dat eronder ligt”, vertelt hij. “Dat zorgt ervoor dat het veld van onderaf wordt gekoeld, waardoor er geen hittestress ontstaat. Dat is belangrijk in een versteende stedelijke omgeving, waar onze velden liggen. Met de huidige klimaatveranderingen wil je de omgeving zoveel mogelijk klimaatbestendig maken. Dat wil zeggen dat je ervoor moet zorgen dat het regenwater zoveel mogelijk wordt opgeslagen op de plek waar het valt en dat de temperatuur niet te veel stijgt op warme dagen.”

Pilot

Het innovatieve kunstgrasveld bij Geel-Wit ’20 is een pilot. “Het gaat om een half voetbalveld (64 meter bij 42,5 meter) dat wordt gebruikt voor training van de leden. Jeugdteams tot en met ‘onder-12’ spelen er wedstrijden. We hadden extra ruimte nodig, omdat we als vereniging flink zijn gegroeid de afgelopen jaren. Toen hebben we bij de gemeente aangeklopt om hier een oplossing voor te vinden. Zij hadden positieve verhalen gehoord over een klimaatadaptief kunstgrasveld dat in Amsterdam is aangelegd en wilden deze uitdaging graag samen met ons aangaan.“ SRO Kennemerland heeft het initiatief genomen en een bedrijf gezocht dat het systeem kon bouwen: Gras Advies, in samenwerking met Low & Bonar. Het pilotveld is aangelegd op de plaats van een ongebruikt handbalveld, dat eerst gesaneerd is.

Werking

“Het klimaatadaptieve kunstgrassysteem kun je eigenlijk het best vergelijken met een badkuip onder het veld”, licht Leerlooijer toe. “Op de bodem ligt een waterdichte folie met daarop een grof gemalen lavalaag van zo’n 270 millimeter, die het regenwater vasthoudt. Daarop ligt een doek van geotextiel en nog een fijnere lavalaag van 70 millimeter. Het systeem wordt afgesloten met een waterdoorlatende shockpad. Er is ook overstort in het systeem gemaakt, die het regenwater vertraagd afvoert. De toplaag is een met kurk ingestrooide kunstgrasmat.”

Testen zijn nog niet gedaan op het veld, omdat het pas na de zomer in gebruik is genomen en de bak eronder nog onvoldoende regenwater bevatte. Zowel Geel-Wit ’20 als SRO Kennemerland gaan het pilotveld komend voorjaar en zomer monitoren. “Het veld is gekeurd en voldoet aan de KNVB-normen. De speltechnische eigenschappen van het veld bevallen goed”, zegt Leerlooijer.

Voordelen

 “Hoewel we nog moeten afwachten hoe het veld zich houdt onder extreme temperaturen, is de verwachting dat het ook met hoge temperaturen goed bespeelbaar is”, vertelt Leerlooijer. “Standaard kunstgrasvelden worden bij hoge temperaturen extreem heet, soms wel 60 graden Celsius. Een ander voordeel ten opzichte van standaard kunstgrassystemen is dat je regenwater veel langer kunt vasthouden. Bij de huidige generatie kunstgrasvelden wordt het regenwater meteen afgevoerd naar het oppervlaktewater. Enorme piekbuien kunnen dan voor wateroverlast zorgen. Met dit klimaatadaptieve systeem zal in de omliggende wijken minder hittestress ontstaan. Juist voor een stedelijke omgeving, waar vanwege de schaarse ruimte de meeste kunstgrasvelden liggen.”

Meer duurzaamheidsmaatregelen

Geel-Wit ’20 heeft nog meer duurzaamheidsmaatregelen genomen. “We hebben bijvoorbeeld 172 zonnepanelen op het dak van ons clubhuis geplaatst en willen graag nog meer vergroenen”, zegt Leerlooijer. Met zijn clubcollega Lennert Böhmer en buurtbewoners bedacht hij een plan om meer groen aan te leggen op het clubterrein. “Tegels eruit en groen erin – dat was onze bedoeling. Dat is gedeeltelijk ook gelukt tijdens de vorige tegelwipactie op 4 september 2021, bij de officiële opening van het nieuwe veld. Maar wij wilden nog een stap verder gaan. Naast het nieuwe pilotveld ligt een betegeld terrein, waar we een groenstrook wilden maken en groene parkeervakken. Helaas stelde de gemeente hier geen geld voor beschikbaar. We hopen dat in de toekomst nog wel te kunnen realiseren.”

Meerkosten

Hoewel dit klimaatadaptieve kunstgrasveld nog in pilotfase verkeert, heeft SRO Kennemerland een globale inschatting gemaakt van de meerkosten bij de aanleg van dit systeem. Volgens de SRO-projectleider Ruud van Schaik heeft de waterberging onder het veld het kunstgrasveld ongeveer 10% tot 15% duurder gemaakt. Bedenk daarbij dat het om een renovatie gaat. “Pas als we daadwerkelijk de effecten van dit systeem op de temperatuur van het veld hebben gemeten, kunnen we bepalen of het dit waard is”, zegt Leerlooijer. “We zijn hoopvol, gezien de positieve meetresultaten van een klimaatadaptief veld in Amsterdam in 2021. Het gaat hier weliswaar om een ander systeem met plastic kratten onder het veld die voor de waterberging zorgen, maar wij hebben er alle vertrouwen in dat ons systeem goed gaat werken.”