Lokaal Sportakkoord biedt kansen voor verduurzaming van sportaccommodaties
Op dit moment zijn gemeenten het huidige Sportakkoord aan het herijken. Als eigenaar van een of meerdere sportaccommodatie(s) ben je hier mogelijk bij betrokken. Het realiseren van de verschillende doelstellingen ligt bij zowel de eigenaar van de sportaccommodatie, de uitvoerende organisaties als de gemeenten. Naast onder andere het versterken van de sportaanbieder en meer mensen in beweging krijgen, gaat het sportakkoord ook over de ruimte voor sport en bewegen (voorheen duurzame sportinfrastructuur).
Door gezamenlijk op het thema ‘ruimte voor sport en bewegen’ in te zetten, kunnen stappen gerealiseerd worden, zoals een afvalvrije sportclub of een klimaatadaptieve sportaccommodatie.
Rapport voortgang duurzame sportinfrastructuur
Het Mulier Instituut publiceerde in november 2022 het rapport Voortgang uitvoering lokale sportakkoord: een goede basis voor vervolg. Daaruit blijkt dat weinig vooruitgang is geboekt op het thema duurzame sportinfrastructuur. Driekwart van de kernteams benoemt een duurzame sportinfrastructuur als een speerpunt. Zeventien procent heeft vooruitgang geboekt op dit thema. Daar blijven dus kansen liggen. Hoe je deze kansen kunt omzetten naar acties, beschrijven we hieronder.
Toekomstbestendige sportinfrastructuur
Het Sportakkoord II is het vervolg op het Nationaal Sportakkoord waarin lokale samenwerking centraal staat. Sportakkoord II gaat over verschillende thema’s:
- Inclusie en diversiteit
- Sociaal veilige sport
- Vitale aanbieders
- Vaardig in bewegen
- Ruimte voor sport en bewegen
- Maatschappelijke waarde van topsport
Binnen het thema ‘ruimte voor sport en bewegen’ is de doelstelling het creëren van een toekomstbestendige sportinfrastructuur waarin sport betaalbaar is voor iedereen. Hierin is de koers van de Routekaart Verduurzaming Sport leidend. Ook andere thema’s binnen het Sportakkoord II, zoals vitale aanbieders, geven mogelijkheden om verduurzaming van sportaccommodaties te stimuleren.
Routekaart Verduurzaming Sport
In de Routekaart Verduurzaming Sport vind je een aantal concrete producten die je kunnen ondersteunen bij de verduurzaming van de sportsector. Deze kun je inzetten bij het opstellen van jouw lokale sportakkoord.
Klimaatakkoord
Vanuit het klimaatakkoord stelden de rijksoverheid, sportsector en gemeenten de Routekaart Verduurzaming op om te laten zien hoe de sportsector versneld kan verduurzamen. Een duurzamere sportsector levert energie, inkomsten en een gezonde sportomgeving op.
De Routekaart Verduurzaming Sport is ontstaan uit een samenwerking van NOC*NSF, Vereniging Sport en Gemeenten, Branchevereniging Sport en Cultuurtechniek, Platform Ondernemende Sportaanbieders Nederland en Kenniscentrum Sport & Bewegen.
Vier duurzame ambities
De Routekaart Verduurzaming Sport is leidend voor het Sportakkoord II om een vitale, duurzame en toekomstbestendige sportinfrastructuur te realiseren. Met vier ambities als uitgangspunt, voorziet de Routekaart Verduurzaming Sport in hulpmiddelen voor gemeenten, verenigingen en ondernemende sportaanbieders om sportaccommodaties te verduurzamen. De ambities zijn:
- Alle sportaccommodaties CO2-arm
- Geen gewasbeschermingsmiddelen
- Gebruik circulaire materialen
- Klimaatadaptieve sportomgeving
Samenwerking is een van de belangrijkste middelen om bovenstaande ambities te bereiken. Dat lijkt eenvoudig, maar de praktijk blijkt weerbarstiger. Iedere gemeente is anders. Anders in omvang. Anders in organisatie. Anders in waar ze zich bevinden in de fase van verduurzaming. Er is dus niet een kant-en-klare oplossing. Daarom maken de partners van de Routekaart Verduurzaming Sport kennis en inspiratie beschikbaar, ongeacht waar je je bevindt in het proces, hoe groot je gemeente is en hoe deze is georganiseerd.
Hulpmiddelen voor verduurzaming
Om een verduurzamingsplan te maken zonder zaken op het gebied van techniek, organisatie en financiën over het hoofd te zien, is het belangrijk het gehele proces te overzien. Om dit in beeld te brengen zijn er twee stappenplannen beschikbaar:
- Leidraad verduurzamen sport vastgoed opgesteld voor gemeenten
- Stappenplan verduurzaming sportverenigingen voor sportverenigingen
In beide tools wordt duidelijk dat de eerste stap die gezet moet worden, het bepalen van het eigendom is. Dat lijkt een open deur, maar het blijkt dat het voor meer dan vijftig procent van de buitensportaccommodaties onduidelijk is waar het eigendom ligt. De whitepaper Verduurzamen, wie is aan zet? omschrijft hoe je uit kan vinden van wie het eigendom is. Je vindt antwoord op de vragen:
- Op wiens rekening en risico komen de te nemen maatregelen?
- Waar moet je rekening mee houden als je afspraken maakt over beheer en onderhoud?
- Wie krijgt het financiële voordeel?
Op het moment dat je je concrete ambitieniveau en verduurzamingsplan gaat omschrijven, is het waardevol om gebruik te maken van de whitepaper en Factsheet Lokale coalitieakkoorden duurzame sportaccommodaties. Hierin wordt inzichtelijk gemaakt waar je de meeste impact op CO2-reductie kan maken. In de Duurzaamheidsatlas vind je praktijkvoorbeelden van andere sportaccommodaties die aan de slag zijn gegaan met het vergroenen van hun accommodatie. Daar kun je ook op gemeenteniveau kijken waar verschillende sportaccommodaties staan qua verduurzaming.
Het Sportakkoord II biedt gemeenten en sportaanbieders kansen. Of het nu gaat om het versterken van je kader, het uitbreiden van doelgroepen of het verduurzamen van je sportaccommodaties.