Duurzaam watermanagement voor sportaccommodaties: regelgeving en subsidies

Wat is het probleem?
Water is cruciaal voor sportvelden, maar tijdens schaarste komen sportaccommodaties bij de verdeling van het beschikbare water meestal niet op de eerste plaats. De stabiliteit van waterkeringen en de continuïteit van de drinkwatervoorziening gaan dan voor. Sportaccommodaties moeten er dan ook rekening mee houden dat ze in droogtegevoelige gebieden te maken kunnen krijgen met een verbod op beregening. Dat kan gevolgen hebben voor de kwaliteit en bespeelbaarheid van de sportvelden en de veiligheid van de accommodatie.
Kennisdossier Duurzaam Watermanagement
Sportinfrastructuur.nl is het digitale platform voor iedereen die aan de slag wil met de realisatie, exploitatie en renovatie van sportaccommodaties met het Kwaliteitszorgsysteem als uitgangspunt. Op dit platform is een Kennisdossier Duurzaam Watermanagement samengesteld. Het is een verzamelpunt van belangrijke kennis, documenten en bronnen van tal van organisaties en instanties die zich bezighouden met sport én water. Ook worden de rechten en plichten van gemeenten, marktpartijen en verenigingen bij duurzaam watermanagement op sportaccommodaties overzichtelijk op een rijtje gezet. In dit artikel belichten we de hoofdlijnen uit dit Kennisdossier.
Wet- en regelgeving
Een belangrijk onderdeel van het Kennisdossier is het Infoblad waarin het Juridisch kader van duurzaam watermanagement wordt toegelicht. Het Kennisdossier geeft een helder overzicht van de rechten en plichten van gemeenten, marktpartijen en sportverenigingen wanneer het gaat over watergebruik en waterbeheer. Per regeling wordt er een relatie gelegd met sportaccommodaties. Wat zijn de belangrijkste wetten en regels waar zij mee te maken hebben?
Kaderrichtlijn Water (KRW)
De Kaderrichtlijn Water (KRW) is een Europese richtlijn voor de kwaliteit van het oppervlaktewater en grondwater. De richtlijn verplicht waterbeheerders om uiterlijk in 2027 alle maatregelen genomen te hebben om te komen tot een goede ecologische en chemische kwaliteit van grond- en oppervlaktewater. Beheerders van sportaccommodaties kunnen hier (onder andere) in bijdragen door minder te bemesten, minder nutriënten te laten afspoelen of door waterzuivering voorzieningen aan te leggen.
Omgevingswet
In Nederland is sinds 1 januari 2024 de Omgevingswet van kracht. Deze nieuwe wet voegt oude wetten samen en bevat regels voor wat er buiten te zien, horen en ruiken is. Water heeft binnen de Omgevingswet specifieke aandacht vanwege zijn cruciale rol in de leefomgeving en het beheer ervan. Voor sportaccommodaties betekent dit onder meer dat er bij een vergunningplichtige activiteit een integrale afweging wordt gemaakt tussen de voorgenomen activiteit en andere gebiedsopgaven in relatie tot het waterbeheer.
Diverse waterprogramma’s
Verder zijn er verschillende waterprogramma’s waar sportaccommodaties direct of indirect mee te maken hebben. Zo is er een ‘Nationaal Waterprogramma’ en een ‘Provinciaal of regionaal waterprogramma’. In deze programma’s wordt met name gekeken naar waterkwaliteit, waterkwantiteit, natuurbehoud en waterinfrastructuur. Tot slot is er een Waterbeheerprogramma per Waterschap. Wat al deze programma’s inhouden en welke relatie er is met sportaccommodaties, is allemaal te lezen in het Infoblad.
Subsidies en fondsen
Een ander belangrijk onderdeel van het Kennisdossier Duurzaam Watermanagement betreft een overzicht van beschikbare subsidies en fondsen. Duurzaam watermanagement van sportaccommodaties gaat veelal gepaard met extra investeringen. Gemeenten en sportaanbieders worden dan ook vaak geconfronteerd met onvoorziene uitgaven.
Subsidies, fondsen, leningen en kredieten kunnen dan een oplossing bieden. Daarom hebben de gezamenlijke partners die betrokken zijn bij de Routekaart Verduurzaming Sport een rapport samengesteld dat een actueel en realistisch inzicht geeft in de huidige (co-)financieringsmogelijkheden voor de verduurzaming van het watermanagement op veldsportaccommodaties. Het Kennisdossier beschrijft ook de belangrijkste uitgangspunten en voorwaarden van subsidieverstrekkers en fondsen.
Ondersteuning voor gemeenten en sportorganisaties
De overheid vindt het belangrijk dat de sportsector een bijdrage levert aan duurzaamheid en het realiseren van klimaatdoelen. Daarom zijn er diverse regelingen om gemeenten en sportorganisaties daarbij te ondersteunen.
Landelijk
De Regeling Specifieke Uitkering Stimulering Sport (SPUK) is voor gemeenten en gemeentelijke sportbedrijven. Het doel van de SPUK-regeling is het stimuleren van de ontwikkeling en instandhouding van sportaccommodaties, sportstimuleringsbeleid en de aanschaf van sportmaterialen door gemeenten.
Provincies, waterschappen en hoogheemraadschappen
Niet alle provincies hebben subsidieregelingen voor investeringen in duurzaam watermanagement. Het Kennisdossier geeft per provincie een overzicht van de bekende regelingen. Datzelfde gebeurt voor waterschappen en hoogheemraadschappen.
Gemeentelijke subsidies
Heel veel gemeenten hebben speciale regelingen op het vlak van duurzaamheid. Het Kennisdossier geeft een overzicht van enkele relevante regelingen van de tien grootste gemeenten.
Europa
LIFE is een Europese subsidie voor projecten die in actie komen tegen klimaatvervuiling en het milieu en de natuur in Europa sterker maken.
Welke subsidies kun jij aanvragen?
Als je gaat investeren in verduurzaming van een sportaccommodatie, kun je gebruikmaken van verschillende subsidies. Zo zijn er subsidies beschikbaar voor ledverlichting, zonnepanelen, isolatie en warmtepompen. De subsidiewijzer van Kenniscentrum Sport & Bewegen geeft inzicht in de landelijke subsidies op het gebied van duurzaamheid.
Fondsen
Een fonds is private financiering, het geld is niet afkomstig van een overheid.
In Nederland bestaan er drie typen fondsen: geldwervende fondsen, loterijfondsen en vermogensfondsen. Het Kennisdossier geeft een overzicht van fondsen die oog hebben voor klimaat, biodiversiteit en duurzaam watermanagement. Daarbij is het goed te beseffen dat fondsen vooral open staan voor aanvragen van verenigingen en stichtingen. In het algemeen kunnen gemeenten en bedrijven geen aanvragen indienen.
Financiering
Zeker bij grotere investeringen geldt dat naast een bijdrage uit eigen vermogen, acties, crowdfunding, subsidies en fondsen soms ook een lening noodzakelijk is om een dekkend financieringsplan te krijgen. Het Kennisdossier geeft een overzicht van mogelijkheden en aanbieders, zowel landelijk, provinciaal als lokaal.
Aanvragen van subsidies en fondsen
Het Kennisdossier sluit af met enkele tips en aandachtspunten die kunnen helpen bij het succesvol voorbereiden en indienen van aanvragen.
Meer weten?
Wil je meer weten over duurzaam watermanagement voor sportaccommodaties, maak dan gebruik van het Kennisdossier Duurzaam Watermanagement, hét verzamelpunt van belangrijke kennis, documenten en bronnen van tal van organisaties en instanties die zich bezighouden met sport én water.